28 Mart 2024 Perşembe
Ana SayfaSağlıkAnne / ÇocukKabakulak Nedir, Neden Olur? Bulaşıcı Mıdır? Belirtileri, Tedavisi, Aşısı

Kabakulak Nedir, Neden Olur? Bulaşıcı Mıdır? Belirtileri, Tedavisi, Aşısı

Çocukluk dönemi hastalığı olarak bilinen ve bulaşıcı özelliği ile dikkate alınması gereken kabakulak nedir, nedenleri, belirtisi, tedavisi ve aşısı.

İçerikleri

Kabakulak, yaygın olarak çocukları etkileyen tükürük bezlerinde oluşan, aşırı bulaşıcı bir viral enfeksiyondur. En belirgin semptom, tükürük bezlerinin şişmesidir ve hastada “hamster benzeri” bir yüz şekline neden olur.

Kabakulak Nedir?

Kabakulak genel olarak çocuklarda görülen bir enfeksiyon hastalığıdır. Bu hastalık bir defa geçirildiğinde tekrar etmez. Vücut kendiliğinden hastalığa bağışıklık kazanır. Bu hastalık bulaşıcı olsa da diğer çocukluk döneminde görülen hastalılara oranla daha az bulaşır. Kulak ve boğaz arasında bulunan tükürük bezlerinin şişmesiyle oluşur. Kabakulak hastalığının nedeni virüs bulaşmasından kaynaklanır.

Kabakulak Belirtileri Nelerdir?
Kabakulak Belirtileri Nelerdir?

Kabakulak Belirtileri Nelerdir?

Kabakulak hastalığı vücuda virüsün bulaşması ile hemen belirtilerini göstermeyebilir. Virüs bulaştıktan sonra bir kaç hafta içerisinde belirtiler ortaya çıkmaya başlar. Bu belirtiler;

  • Yüz, boğaz ve kulak bölgesinde şişkinlik
  • Şişkinlik nedeni ile aşırı baş ağrısı
  • Kulakta kızarıklık ve aşırı ateş yükselmesi
  • Belirtilere bağlı olarak da farklı sorunlar ortaya çıkabilir. İştahsızlık ve halsizlik de bu sorunlar arasındadır.

Kabakulak Hastalığının Tedavisi

Kabakulak hastalığında belli bir tedavi süreci yoktur. Hastalık kendi kendine geçebilir ve vücutta kendi kendine bağışıklık kazanır. Ancak bu hastalık aşamasında görülen yan etkiler için tedavi uygulanabilir. Yüz ve kulak bölgesinde oluşan şişliğe sıcak kompres yapılabilir. Ağrının azalmasına ve şişkinliğin inmesine yardımcı olur. Bu dönemde yorgunluk hissi fazla olduğundan uzun süre dinlenilmelidir. Ateş yükselmesi için ılık duş alınabilir. Ilık sıvı içecekler tüketilmesi de boğazı rahatlatır. Bunlarla birlikte mutlaka doktordan da destek alınması gerekir.

Belirtiler bireyden bireye farklılık gösterir. Bu belirtiler evde uygulanan yöntemler ile azalmayabilir. Bu nedenle mutlaka bir hekime danışılması gerekir. Doktorun tavsiye ettiği tedavi süreci uygulandığında kabakulak kısa sürede atlatılacaktır.

Kabakulak Neden Olur?

Kabakulak, kabakulak virüsünün neden olduğu enfeksiyondan kaynaklanır. Bu, halihazırda durumdan etkilenmiş bir kişiden solunum salgıları (örneğin tükürük) ile bulaşabilir. Kabakulak kasılması sırasında, virüs solunum yollarından tükürük bezlerine doğru ilerler ve üreme yaparak bezlerin şişmesine neden olur.

Kabakulak Bulaşıcı Mıdır? Kabakulak Nasıl Yayılır?

Kabakulak virüsü ile enfekte olmuş kişiler yaklaşık 15 gün boyunca bulaşıcıdırlar (semptomların ortaya çıkmasından 6 gün önce ve başladıktan sonra 9 güne kadar). Kabakulak virüsü, özellikle çocuklarda yaygın bir enfeksiyon nedeni olan paramyxovirus ailesinin bir parçasıdır.

Kabakulak;

  • Hapşırma veya öksürme,
  • Aynı çatal ve tabakları kullanma,
  • Yiyecek ve içecekleri bulaşmış biri ile paylaşma,
  • Öpüşme,
  • Enfekte olmuş bir kişinin burnuna veya ağzına dokunup sonra başka birinin dokunabileceği bir yüzeye aktarma.

Kabakulak Nasıl Önlenir? Kabakulak Aşısı

Aşı kabakulak hastalığını önleyebilir. Çoğu bebek ve çocuğa aynı zamanda kızamık, kabakulak ve kızamıkçık (MMR) için bir aşı verilir . İlk MMR çekimi genellikle 12 ve 15 aylık yaşlarda rutin çocuk kontrollerinde verilir. Okul çağındaki çocuklar için 4-6 yaş arası ikinci bir aşı gereklidir. İki dozda, kabakulak aşısı yaklaşık yüzde 88 oranında etkili olur. Sadece bir dozun etkinlik oranı ise yaklaşık yüzde 78’dir.

1957’den önce doğmuş ve henüz kabakulak ile temas etmemiş olan yetişkinler de aşılanmak isteyebilir. Bir hastane veya okul gibi yüksek riskli bir ortamda çalışanlar her zaman kabakulak hastalığına karşı aşılanmalıdır.

Bununla birlikte, bağışıklık sistemini tehlikeye atan kişiler, jelatin ya da neomisin alerjisi olan ya da hamileyken, MMR aşısı almamalıdır. Siz ve çocuklarınız için bir aşı programı hakkında aile doktorunuza danışın.

Ne Zaman Doktora Görünmek Gerekir?

Sizde veya çocuğunuzda kabakulak belirtileri varsa doktorunuza görünmenizde fayda vardır. Kabakulak semptomların ortaya çıkmasından yaklaşık dokuz gün sonra oldukça bulaşıcıdır. Hastaneye gitmeden önce, kabakulaktan şüphelendiğinizi söyleyin, böylece bekleme salonunda virüsün başkalarına yayılmasını önlemek için düzenlemeler yapılabilir.

Bu arada:

  • Mümkün olduğu kadar dinlen,
  • Soğuk kompresler ve ibuprofen (Advil, Motrin IB, diğerleri) ve asetaminofen (Tylenol, diğerleri) gibi reçetesiz ağrı kesicilerle semptomları hafifletmeye çalışın.

Kabakulak yaygınlaşmamış ise başka bir hastalık aynı belirtilere neden olabilir. Şişmiş tükürük bezleri ve ateşi şunları gösterebilir:

  • Tıkanmış tükürük bezi
  • Farklı bir viral enfeksiyon

Çocuğum Kabakulak Oldu Ne Yapmalıyım?